Nói tới văn hóa vỉa hè, có lẽ không đâu phong phú, đặc sắc và sống động như Hà Nội. Người Hà Nội vốn cầu kỳ trong nhiều thứ, nhất là về ẩm thực nhưng với văn hóa vỉa hè, họ lại chẳng đưa ra yêu cầu nào khắt khe. Từ những món ăn ẩm thực đường phố, những gánh hàng rong cho tới những hàng nước vỉa hè. Chỉ với những đồ nghề đơn giản, có khi không cần tới biển hiệu, vài chiếc ghế đá, chiếc bàn đơn, vài chiếc cốc, bình trà, hộp kẹo lạc, kẹo dồi là đủ cho một không gian mở, thoáng đãng, thân quen.

Hà Nội có rất nhiều hàng quán sang trọng, với những thực đơn, đồ uống phong phú, bắt mắt, nhưng không vì thế mà văn hóa trà đá vỉa hè trở nên mai một. Là thức uống bình dân, không kén người uống, cũng không phân biệt sang, hèn, tuổi tác, già, trẻ, gái, trai, công chức, người lao động, người làm bàn giấy, lao động chân tay đều có thể trở thành “khách ruột” bởi đơn giản họ tìm tới không gian bình dị ấy không chỉ để nhấp ngụm trà thơm, nhâm nhi miếng kẹo lạc, mà còn để thoải mái, phóng khoáng trong những cuộc gặp gỡ, trong những câu chuyện không đầu không cuối. Là nơi người ta tạm quên đi những bon chen thường nhật, quên đi những gánh nặng cơm áo gạo tiền để thưởng thức cuộc sống chậm rãi, bình dị, chất phác như chính ly trà trong tay.

Không ngoa khi nói rằng, chẳng nơi đâu mọi người lại thích uống trà đá như Hà Nội. Bàn công chuyện cũng có thể ra trà đá, bạn lâu ngày gặp mặt cũng có thể ra trà đá, giữa giờ nghỉ trưa có thể cùng nhau nhâm nhi cốc trà đá. Thậm chí chẳng cần vào những nhà hàng hay quán đồ uống sang trọng, đến quán trà đá cũng có thể có buổi hẹn hò. Cũng chẳng khó để kiếm tìm không gian trà đá vỉa hè ở Hà Nội. Trên những con phố lớn, trong những con hẻm, khuất sâu, quanh co trong ngõ, ngách, ra khỏi là chúng ta đều có thể tìm thấy một quá trà đá ưng ý. Đôi khi chỉ cần tới “chữ duyên”, chúng ta đã có thể gắn bó với quán nước nào đó trong cả 4 mùa trong năm.

Nếu như mùa Hè, những cốc trà đá mát lạnh sẽ xua tan oi nóng, mệt mỏi tức thì, thì mùa Đông người ta thích cảm giác làm ấm đôi bàn tay, hà hơi trong cốc trà nóng hổi, chan chát rồi ngọt dần trong miệng, rồi cứ thế miên man trong những câu chuyện không đầu không cuối.

Giản dị vậy đó, nhưng trà đá vỉa hè không chỉ là nơi lấp đầy cơn khát, mà đó còn là nếp sống, một nét văn hóa của người Hà Nội. Để rồi, dù đi đâu, cũng nhớ da diết những buổi chiều thong thả, nhấp ngụm trà, lặng ngắm dòng người qua, ngẫm về những điều đã qua và cả những dự định sắp tới. Và cả những thực khách, chưa hề đặt chân tới mảnh đất này, thì văn hóa trà đá vỉa hè cũng là một điều gây tò mò và để lại nhiều thương nhớ.

Giữa chốn phồn hoa đô thị, khi có rất nhiều nét văn hóa hiện đại du nhập, thì văn hóa trà đá vỉa hè vẫn tồn tại, vẫn bình lặng, sâu lắng, như một điều gì đó rất đỗi bình dị, thân quen, khó thay đổi trong nếp sống người Hà Nội xưa và nay.

Chỉ vài nghìn đồng là có ngay chỗ ngồi để cà kê, ngắm nhìn đường phố, hàn huyên đủ chuyện nhỏ to trong cuộc sống. Những lúc như thế, bao nhọc nhằn, lo toan, vất vả, bon chen... chợt tan biến. Hà Nội có lúc vội vã thật đấy, nhưng bên ly trà, nhịp sống phồn hoa, có lúc tất bật bỗng dưng chậm hơn, thong dong, yên ả hơn nhiều!